Cập nhật lần cuối vào Tháng 2 3rd, 2025 at 09:34 sáng
Những năm trở lại đây, khái niệm “SCORM” càng ngày càng trở nên phổ biến trong lĩnh vực giảng dạy E-Learning, đặc biệt là quá trình soạn thảo giáo án điện tử. Nhiều thầy cô hay những người tham gia biên soạn khác đang có nhu cầu rất lớn về bài giảng chuẩn SCORM cũng như các thông tin xoay quanh bộ tiêu chuẩn này. Vậy SCORM là gì? Hãy cùng PHX Smart School tìm hiểu chi tiết trong bài viết này.
Nội dung
1. SCORM là gì?
SCORM (viết tắt của: Sharable Content Object Reference Model), là một bộ tiêu chuẩn kỹ thuật cho các khóa học và nội dung E-Learning để cho phép chúng có thể chạy trên mọi hệ thống LMS hiện nay. Đây là một tiêu chuẩn quốc tế được phát hành vào năm 2000 bởi ADL, một tổ chức nghiên cứu của Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ.
SCORM chứa các đặc tả chi tiết hướng dẫn cách mà mọi nội dung E-Learning và hệ thống LMS tương tác với nhau theo cùng một loại ngôn ngữ. Chính vì vậy, nó được ứng dụng phổ biến trong việc chia sẻ kho học liệu số giữa các đơn vị giáo dục, chẳng hạn như giáo trình ngành “Tài chính – Ngân hàng” của Học viện Tài chính có thể được chạy trên hệ thống quản lý học tập của Trường Đại học Phenikaa.
Theo khảo sát của PHX Smart School tại 100 trường học và trường đại học triển khai đào tạo E-Learning khu vực miền Bắc, số liệu chỉ ra có tới 71% số trường đang áp dụng tiêu chuẩn này trong các bài giảng của mình. Tính đến nay, đây là bộ tiêu chuẩn E-Learning được ứng dụng phổ biến nhất, với hai phiên bản là SCORM 1.2 và SCORM 2004.

2. Các tiêu chuẩn trong SCORM
Trong một phiên bản SCORM, khái niệm “chuẩn” được hiểu là những phân mục chứa những đặc tả có cùng chủ đề được đề cập, ví dụ như chủ đề “đóng gói nội dung E-Learning”. Dưới đây là 3 chuẩn phổ biến trong bộ tiêu chuẩn SCORM.
- Chuẩn đóng gói: Miêu tả cách thức đồng nhất các tệp hình ảnh, video, bài giảng điện tử,… về chung một tiêu chuẩn ngôn ngữ và giao diện nhằm đóng gói thành một khóa học E-Learning hoàn chỉnh.

- Chuẩn vận hành: Các đặc tả đề cập cách thức tương tác và xử lý thông tin giữa nội dung E-Learning và hệ thống LMS, đảm bảo khả năng tương thích và vận hành hiệu quả giữa chúng.
- Chuẩn điều phối: Đây là tiêu chuẩn hướng dẫn cách điều phối các phần trong khóa học E-Learning đến với người dùng nhằm hỗ trợ giảng viên trong việc theo dõi quá trình học tập một cách hiệu quả.
Trong mỗi chuẩn trên, SCORM sẽ có những đặc tả chi tiết quy định cách thiết lập và xây dựng các bài giảng E-Learning đạt chuẩn, tương thích trên mọi hệ thống quản lý học tập.
3. Lợi ích của tiêu chuẩn SCORM là gì?
Lợi ích khi ứng dụng bộ tiêu chuẩn SCORM là gì? Dưới đây là các giá trị mà nó mang lại:
- Phạm vi tiếp cận rộng rãi: Tất cả người dùng đều có thể truy cập mọi lúc mọi nơi trên mọi hệ thống LMS tuân thủ SCORM mà không cần cấu trúc lại.
- Tính tương thích: Bài giảng SCORM có thể tích hợp vào nhiều hệ thống quản lý học tập khác nhau mà không cần phải thay đổi lại nội dung.

- Khả năng tái sử dụng: Chuẩn SCORM cho phép các thành phần học tập (SCOs) được chia sẻ và tái sử dụng trong nhiều khóa học khác nhau, giúp giảm thiểu chi phí phát triển nội dung mới.
- Khả năng thích ứng: Những người biên soạn nội dung có thể kết hợp và tạo ra các chương trình đào tạo độc đáo cho từng nhóm người học. Đồng thời, họ có thể thiết lập các quy tắc tuần tự để điều chỉnh nội dung học tập dựa trên tiến độ và khả năng của người học.
- Tính ổn định trong thời gian dài: Các nội dung theo chuẩn SCORM từ ban đầu đã có khả năng thích ứng với sự thay đổi không ngừng của công nghệ mà không cần phải thiết kế lại hay mã hóa lại nội dung
- Tiết kiệm chi phí: Bằng việc chuẩn hóa ngôn ngữ lập trình, các tổ chức giáo dục hoàn toàn không phải bỏ ra bất kỳ chi phí nào để tích hợp nội dung mới vào hệ thống quản lý đào tạo của mình.
Về mặt dài hạn, các nội dung được thiết kế chuẩn SCORM là cơ sở để hình thành mạng lưới chia sẻ nội dung rộng khắp, hướng đến kho học liệu số. Điều này mang đến cơ hội học tập lớn đến mọi đối tượng người dùng. Đồng thời, những đơn vị mới triển khai đào tạo E-Learning cũng tiết kiệm được rất nhiều chi phí đầu tư ban đầu bằng việc mua lại các bài giảng, khóa học đã được biên soạn trước đó.
4. Các phiên bản SCORM hiện tại
Sau quá trình cải tiến và nâng cấp, bộ tiêu chuẩn SCORM hiện đang được biết đến nhiều nhất với 2 phiên bản là: SCORM 1.2 và SCORM 2004.
4.1. SCORM 1.2
Được ra mắt năm 2001, SCORM 1.2 là phiên bản hoàn thiện đầu tiên sau SCORM 1.0 và SCORM 1.1, cung cấp bộ đặc tả mạnh mẽ có thể ứng dụng trực tiếp. Kế thừa những ưu điểm từ hai bản tiền nhiệm, SCORM 1.2 đã xây dựng thành công bộ ngôn ngữ giao tiếp giữa hệ thống LMS và các nội dung học tập, đồng thời là phương thức đóng gói. Trong đó, phiên bản xác định hai quy tắc bao gồm:

- Môi trường thời gian chạy (Run-Time Environment): Đặc tả hướng dẫn cách lập trình hệ thống LMS có thể đọc hiểu và tương tác được với nội dung E-Learning sau khi khởi chạy.
- Mô hình tổng hợp nội dung (The Content Aggregation Model): Đặc tả chỉ định hình thức đóng gói nội dung hay bài giảng SCORM thông qua các tệp XML (tệp dùng để lưu trữ và truyền tải dữ liệu dưới dạng văn bản).
SCORM 1.2 là một bộ quy tắc đơn giản với các yếu tố cốt lõi liên quan đến khả năng tương thích giữa nội dung và hệ thống. Do đó, đây là phiên bản được áp dụng nhiều nhất của SCORM, phù hợp với đại đa số mô hình đào tạo hiện nay như cung cấp khóa học, đào tạo nội bộ, quy trình onboarding,…
4.2. SCORM 2004
Là phiên bản nâng cấp của 1.2, SCORM 2004 đã thiết lập thêm một đặc tả nữa về các quy tắc mà hệ thống LMS sử dụng để giám sát hành trình của người học. Hiện nay, phiên bản này đã được cập nhật đến thế hệ thứ 4 với ba đặc tả chính bao gồm:
-
- Môi trường thời gian chạy (Run-Time Environment): Cách nội dung hoạt động sau khi khởi chạy trên hệ thống LMS.
- Mô hình tổng hợp nội dung (The Content Aggregation Model): Cách thức đóng gói nội dung
- Trình tự và điều hướng (Sequencing and Navigation): Quy tắc mà hệ thống quản lý học tập sử dụng để kiểm soát hoạt động điều hướng giữa các nội dung mà người học thực hiện.
Nhờ bộ quy tắc được xây dựng chi tiết hơn, đơn vị có thể xây dựng các bài giảng, nội dung và hệ thống LMS với độ phức tạp cao và quy mô lớn. Tuy nhiên, giống với SCORM 1.2, điểm hạn chế của nó là chỉ hỗ trợ trên trình duyệt web, không áp dụng cho các ứng dụng hay phần mềm được cài đặt cục bộ. Với những đặc điểm trên, các mô hình đào tạo như hệ đại học, tổ chức giáo dục hay tập đoàn lớn là những đơn vị thích hợp với phiên bản này.
5. Áp dụng chuẩn SCORM khi nào?
Trên thực tế, tiêu chuẩn SCORM nên được áp dụng mỗi khi đơn vị có ý định triển khai đào tạo trực tuyến. Đây là bước cần thiết ngay từ ban đầu để thuận tiện trong việc thay đổi sau này liên quan đến nội dung, bài giảng, tính năng và hệ thống. Mặt lợi ở đây là việc đơn vị không phải tốn chi phí đầu tư lại khi gặp vấn đề không tương thích hay đồng bộ dữ liệu.
Trong đó, một số trường hợp cụ thể là khi:
- Đơn vị muốn bán hoặc chia sẻ nội dung mà mình sản xuất
- Đơn vị có dự định sử dụng các nguồn nội dung học tập từ bên ngoài.
- Đơn vị có nhu cầu triển khai hệ thống LMS hay phần mềm E-Learning.

- Đơn vị chuẩn bị triển khai hoặc liên kết với thư viện điện tử
6. Một số câu hỏi thường gặp về SCORM
6.1. Tạo bài giảng SCORM như thế nào?
Quá trình tạo bài giảng SCORM thực chất giống với việc bạn tạo một bài giảng E-Learning thông thường nhưng được xuất dưới định dạng SCORM. Hầu hết các phần mềm làm giáo án E-Learning hiện nay như iSpring Suite hay Articulate Storyline đều đã hỗ trợ việc xuất bài giảng dưới hai phiên bản SCORM 1.2 và 2004.

6.2. Áp dụng SCORM có cần các công cụ nào khác không?
Việc áp dụng chuẩn SCORM sẽ được thể hiện ở 2 yếu tố là bài giảng và hệ thống LMS. Với bài giảng, đơn vị sẽ cần đến các phần mềm thiết kế bài giảng trực tuyến có hỗ trợ xuất file định dạng này. Song, việc triển khai LMS theo chuẩn SCORM không cần công cụ hỗ trợ nào nhưng sẽ yêu cầu đội ngũ phát triển hệ thống phải thông thạo các yêu cầu kỹ thuật của bộ tiêu chuẩn.
6.3 Làm sao để chọn phiên bản SCORM phù hợp?
Để xác được phiên bản SCORM phù hợp, bạn cần đánh giá mức độ phức tạp và quy mô của nội dung học tập hay hệ thống quản lý học tập mà bạn đang muốn xây dựng. Nếu ở mức độ thấp, bạn có thể lựa chọn phiên bản SCORM 1.2 để dễ dàng áp dụng, và ngược lại.
7. Tạm kết
Với lịch sử hình thành và phát triển hơn 20 năm, SCORM vẫn đang là một bộ tiêu chuẩn E-Learning được ứng dụng phổ biến nhất, mặc cho sự xuất hiện của nhiều bộ chuẩn mới như AICC, IMS hay xAPI. Bài viết này đã phần nào khái quát toàn bộ các thông tin cần thiết để mọi người trả lời được câu hỏi “SCORM là gì?”
Nhằm mục tiêu áp dụng chuẩn SCORM đến nhiều đơn vị hơn, đội ngũ PHX Smart School cam kết luôn sẵn sàng hỗ trợ và đồng hành cùng đơn vị trong suốt quá trình triển khai dự án. Lấy người dùng làm trung tâm, chúng tôi luôn không ngừng phát triển các giải pháp tiên tiến, giúp chất lượng đào tạo và hiệu quả vận hành của đơn vị ngày một được nâng cao.
Nếu các thầy cô và nhà trường đang có nhu cầu tham khảo về bộ tiêu chuẩn SCORM, hãy liên hệ ngay với PHX Smart School tại:
CTCP Dịch Vụ Và Giải Pháp Công Nghệ Giáo Dục PHX Smart School
- SĐT: (+84)392-601-425
- Email: khachhang@phx-smartschool.com
- Fanpage: PHX Smart School

Chuyên gia chiến lược chuyển đổi số giáo dục, 12 năm kinh nghiệm làm công tác cố vấn cho các đơn vị trường học, trường đại học trên cả nước trong việc triển khai các giải pháp công nghệ.