Trong bối cảnh thói quen học tập của mọi người đang dần trở nên linh hoạt và chủ động theo thời gian, M-Learning đã được hình thành và dần trở nên phổ biến trong đào tạo trực tuyến. Mặc dù đây là một khái niệm ít được mọi người nhắc đến nhưng lại được sử dụng nhiều nhất trong quá trình học tập thực tế. Vậy M-Learning là gì? Hãy cùng PHX Smart School tìm hiểu khái quát trong bài viết này.
Nội dung
1. M-Learning là gì?
M-Learning, viết tắt của Mobile Learning, là hình thức học tập và đào tạo sử dụng các thiết bị di động như điện thoại thông minh, máy tính bảng,…làm công cụ chính. M-learning cho phép người học tiếp cận kiến thức ở bất kỳ thời điểm và hoàn cảnh nào mà họ có thể học tập, từ đó mang lại sự linh hoạt và tiện lợi cho mỗi người. Đây là một trong số các phương pháp giảng dạy E-Learning đang được thử nghiệm, áp dụng phổ biến và rộng rãi nhất tại các trường học Việt Nam hiện thời.
Với học tập di động, 3 đặc điểm nổi bật thường thấy ở hình thức này gồm có:
- Nội dung siêu nhỏ: M-Learning chú trọng sử dụng các nội dung bài giảng ngắn (khoảng 2-5 phút) để duy trì sự tập trung và tăng cường khả năng ghi nhớ của người học. Những nội dung này có thể là video, hình ảnh, trò chơi hóa, hoạt hình hay các định dạng bài giảng tương tác khác.
- Truy cập dễ dàng: Các khóa học theo hình thức M-Learning cung cấp khả năng truy cập nhanh chóng, có thể loại bỏ quá trình đăng nhập phức tạp bằng các liên kết dẫn trực tiếp đến nội dung bài giảng.
- Mạng xã hội học tập: Các tính năng học tập xã hội trong M-Learning như diễn đàn, bảng tin hoặc chức năng trò chuyện thường được tích hợp cho phép người học có thể đặt câu hỏi, trao đổi kiến thức. Đây cũng có thể được coi là một nơi giúp người học được giải đáp thắc mắc một cách nhanh chóng mà không cần đến giảng viên hỗ trợ.
Được áp dụng rộng rãi, M-Learning phổ biến nhất trong mô hình đào tạo hệ đại học và trong các tổ chức doanh nghiệp. Phương pháp học tập này chủ yếu hướng đến sinh viên và người đi làm những người có lịch trình bận rộn, cần sự chủ động trong việc sắp xếp lịch học cũng như tính dễ dàng trong việc học tập thông qua thiết bị cá nhân.
2. Lợi ích của M-Learning
Về bản chất, M-Learning được thừa hưởng những lợi ích của học tập trực tuyến (E-Learning) đem lại như tính linh hoạt, sự tiện lợi, tiết kiệm chi phí & thời gian. Bên cạnh đó, một số các giá trị khác mà hình thức này đem lại có thể kể đến như:
- Tính tương tác cao: Các tính năng trong M-Learning như thảo luận trực tuyến, trò chuyện, và bài kiểm tra tự động giúp tăng cường sự liên kết và giao lưu trong quá trình học. Đồng thời, tần suất sử dụng thiết bị di động nhiều như hiện nay cũng tạo điều kiện để người dùng dành nhiều thời gian hơn cho việc học tập và trao đổi.
- Đa dạng nội dung: Khả năng ghi hình, ghi âm, cảm ứng,…là những điều kiện thuận lợi để bài giảng trên thiết bị di động được đa dạng hơn so với thiết bị cố định, trong đó nổi bật là những định dạng tương tác như trò chơi hóa hay hội nghị trực tuyến.
- Tăng hiệu suất học tập: Theo thông tin từ trang eLearning Industry, một cuộc nghiên cứu đã chỉ ra những người sử dụng điện thoại thông minh hoàn thành việc học nhanh hơn 45% so với những người sử dụng máy tính. Điều này có được là nhờ cơ chế chia nhỏ nội dung học tập trong M-Learning để không tạo cảm giác khó khăn trong việc hoàn thành.
- Khả năng cá nhân hóa: Người học có thể tùy chỉnh nội dung bài giảng, lộ trình thực hiện cũng như phương pháp học tập để phù hợp với bối cảnh bản thân.
- Tạo môi trường thực hành: Thông qua công nghệ AI, các khóa học M-Learning có thể tạo ra các tình huống thực tế để người học có thể áp dụng kiến thức ngay trên chính thiết bị của họ.
Sự tiện dụng của thiết bị di động là điều kiện chính khiến cho hiệu suất học tập bằng M-Learning vượt trội hơn so với các hình thức học tập khác. Ngoài ra, sự phát triển mạnh mẽ các tính năng trên smartphone trong những năm trở lại đây đã giúp số lượng định dạng bài giảng trở nên đa dạng và hấp dẫn hơn. Qua đó, thời gian học của người dùng trên các thiết bị được gia tăng , tính tự giác học tập nhờ vậy mà cũng cao hơn trước đây.
3. Hạn chế của M-Learning là gì?
Bên cạnh những lợi ích mà M-Learning mang lại, hình thức này vẫn tồn tại một số điểm hạn chế:
- Dễ gây xao nhãng: Các thông báo từ mạng xã hội hoặc trò chơi có thể làm người học mất tập trung trong quá trình học tập.
- Kích thước màn hình: Kích thước màn hình nhỏ có thể gây khó khăn khi hiển thị hình ảnh hoặc nội dung phức tạp.
- Khả năng sử dụng: Những người học, đặc biệt là đối tượng trẻ em, chưa có nhiều kỹ năng sử dụng thành thạo các ứng dụng trên điện thoại có thể gặp khó khăn trong quá trình thao tác.
Những hạn chế này hiện nay đều đã được đánh giá và đề xuất các giải pháp cụ thể. Chẳng hạn như vấn đề mất tập trung, các nhà phát triển phần mềm đã tích hợp tính năng chặn thông báo từ bên ngoài khi dùng giúp người học chú tâm hơn vào bài giảng. Nhờ vậy, những tình trạng như trên đang dần được cải thiện và giảm dần số lượng.
Tuy còn nhiều yếu tố cần khắc phục nhưng M-Learning vẫn đem lại nhiều kết quả đáng kinh ngạc cho người học từ việc chủ động về lịch trình học cho đến mức độ kích thích cũng cao hơn so với các hình thức E-Learning khác. Đây là lý do mà học tập di động đang được nhiều trường học và doanh nghiệp trên cả nước đẩy mạnh triển khai.
4. Cách triển khai M-Learning hiệu quả
Với số lượng người dùng di động đang tăng mạnh tại Việt Nam như hiện tại, việc triển khai M-Learning cũng được nhiều cơ sở giáo dục và doanh nghiệp dành sự quan tâm đặc biệt. Sau hơn 30 dự án tích hợp đồng bộ M-Learning cùng hệ thống LMS mà PHX Smart School đã thực hiện, một số điều mà mọi người cần lưu ý để triển khai M-Learning hiệu quả gồm có:
- Xác định chân dung người học: Đặc điểm của người học sẽ tác động trực tiếp đến cách thiết kế chương trình M-Learning, giao diện, chức năng và cách điều hướng người dùng.
- Đảm bảo khả năng truy cập: Các phần mềm hay khóa học được xây dựng cần tương thích trên mọi thiết bị di động để không giới hạn khả năng truy cập của người dùng.
- Tinh gọn khóa học: Chương trình giảng dạy cần được cô động và chia nhỏ thành nhiều học phần khác nhau, tập trung vào những nội dung trọng tâm của môn học/khóa học.
- Giao diện thân thiện người dùng: Các nút chức năng và vùng thông tin cần được sắp xếp một cách khoa học khi triển khai M-Learning, đáp ứng nhanh chóng các yêu cầu từ phía người dùng.
- Phối hợp hợp lý các định dạng bài giảng: Lựa chọn và phân chia các định dạng bài giảng một cách hợp lý để tối ưu hiệu quả học tập cho người học.
Trong quá trình triển khai M-Learning, xây dựng chương trình học là bước đòi hỏi nhiều chuyên môn nhất bởi những người làm công tác biên soạn phải thực sự hiểu đặc điểm và hành vi của đối tượng học tập. Đồng thời, các học phần cũng cần được được sắp xếp một cách logic, triển khai theo một định dạng phù hợp để người học dễ dàng hiểu và ghi nhớ nội dung bài học.
5. Nhận định về M-Learning tại Việt Nam hiện nay
Theo Nghiên cứu từ Bộ GD&ĐT năm 2023 được đăng tải trên Tạp chí giáo dục, M-Learning hiện đang là một giải pháp giáo dục vượt trội trong đào tạo giáo viên, giảng viên. Sự tiện lợi và sự cải tiến liên tục của các thiết bị di động đã góp phần không nhỏ trong việc phát triển các kỹ năng, chuyên môn của giáo viên trong việc ứng dụng công nghệ vào giảng dạy. Song, Bộ Giáo dục cũng đã đề cập đến những thách thức cần đối mặt trong tương lai liên quan đến mức đồ đáp ứng về kiến thức, kỹ năng cũng như cơ sở hạ tầng mà các cơ sở giáo dục cần đảm bảo.
Bên cạnh đối tượng người dạy, học tập di động cũng đang được các ban lãnh đạo nhà trường đánh giá cao trong việc thúc đẩy sự chủ động trong học tập của nhóm học sinh – sinh viên. Người học có sự linh hoạt về thời gian, địa điểm và các phương thức truy cập đối với các nội dung bài học được sử dụng trên thiết bị di động. Đặc biệt, các trường học trên toàn quốc, đặc biệt là các trường học thông minh, đã nhận thức được lợi ích mà phương pháp học tập này mang lại, bước đầu thử nghiệm triển khai trên nhiều khối, từ bậc tiểu học cho tới đại học.
Dưới góc độ chuyên môn, bài toán mà nhiều chuyên gia giáo dục đặt ra là làm cách nào để định hướng người dùng, chủ yếu là nhóm giảng viên và học viên, sử dụng giải pháp này một cách có ý thức. Đồng thời, các hoạt động tuyên truyền cần tiến hành như thế nào để khuyến khích mọi người liên tục nâng cao kỹ năng công nghệ của mình nhằm đáp ứng các yêu cầu về người dùng sau này. Về vấn đề này, Bộ Giáo dục cũng hiện đang có những động thái kịp thời trong việc đánh giá thực trạng triển khai M-Learning tại các cơ sở giáo dục để đưa ra được những chính sách phù hợp nhất.
6. Tạm kết
M-Learning giờ đây đã trở thành một hình thức không thể thiếu trong đào tạo trực tuyến. Việc đưa các nội dung học tập lên những thiết bị di động đã mở ra cơ hội tập cho nhiều đối tượng người dùng hơn. Thông qua đó, mọi nhu cầu học tập đã có thể được đáp ứng một cách kịp thời, thuận lợi và dễ dàng hơn.
Với mục tiêu thực hiện hóa các chương trình M-Learning, đội ngũ PHX Smart School cam kết luôn sẵn sàng hỗ trợ và đồng hành cùng đơn vị trong suốt quá trình triển khai dự án. Lấy người dùng làm trung tâm, chúng tôi luôn không ngừng phát triển các giải pháp tiên tiến, giúp chất lượng đào tạo và hiệu quả vận hành của đơn vị ngày một được nâng cao.
Nếu các thầy cô và nhà trường đang có nhu cầu tham khảo về M-Learning, hãy liên hệ ngay với PHX Smart School tại:
CTCP Dịch Vụ Và Giải Pháp Công Nghệ Giáo Dục PHX Smart School
- SĐT: (+84)392-601-425
- Email: khachhang@phx-smartschool.com
- Fanpage: PHX Smart School
Chuyên gia chiến lược chuyển đổi số giáo dục, 12 năm kinh nghiệm làm công tác cố vấn cho các đơn vị trường học, trường đại học trên cả nước trong việc triển khai các giải pháp công nghệ.