Khi mô hình lớp học thông minh ngày càng được quan tâm rộng rãi, không ít người vẫn còn nhầm lẫn giữa các thiết bị sử dụng trong phòng học và các thiết bị phục vụ cho hoạt động dạy học. Vậy thiết bị dạy học thông minh thực sự bao gồm những gì? Hãy cùng PHX Smart School tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây.
Nội dung
1. Vai trò của thiết bị dạy học thông minh trong giáo dục hiện đại
Trong bối cảnh hoạt động ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học đang diễn ra mạnh mẽ, các thiết bị dạy học thông minh không chỉ là công cụ hỗ trợ mà còn là yếu tố cốt lõi thúc đẩy đổi mới phương pháp và nâng cao chất lượng giáo dục. Những thiết bị này đang tạo ra nhiều tác động tích cực, tiêu biểu là:
Hỗ trợ cho giáo viên
Với sự hỗ trợ từ các thiết bị hiện đại, chất lượng bài giảng của giáo viên được nâng cao rõ rệt. Giáo viên có thể truyền tải kiến thức thông qua nhiều hình thức khác nhau, từ đó làm phong phú và sinh động hơn nội dung bài học. Đồng thời, họ cũng dễ dàng tiếp cận các kho học liệu số cùng những nguồn tham khảo uy tín, giúp tiết kiệm đáng kể thời gian chuẩn bị bài giảng, đồng thời đảm bảo tính khoa học và cập nhật trong nội dung giảng dạy.
Tăng cường tính trực quan và tương tác
Một trong những ưu điểm nổi bật của thiết bị dạy học thông minh là khả năng mô phỏng, trình chiếu và minh họa nội dung bài giảng một cách sinh động. Ví dụ, giáo viên có thể sử dụng bảng tương tác để thao tác trực tiếp lên nội dung, hoặc dùng kính VR để đưa học sinh “tham quan” các địa điểm lịch sử, môi trường sinh học mà trước đây chỉ có thể thấy qua sách vở.
Cá nhân hóa việc học
Nhiều thiết bị hiện đại tích hợp trí tuệ nhân tạo (AI) và dữ liệu lớn (Big Data) giúp giáo viên theo dõi tiến độ học tập của từng học sinh, từ đó điều chỉnh nội dung và phương pháp giảng dạy phù hợp với năng lực cá nhân. Điều này góp phần thúc đẩy quá trình học tập tự chủ, một xu hướng ngày càng quan trọng trong giáo dục hiện đại.
Không chỉ mang lại trải nghiệm học tập hấp dẫn và hiệu quả hơn cho người học, các thiết bị dạy học thông minh còn giúp giáo viên đổi mới phương pháp giảng dạy một cách sáng tạo và linh hoạt. Tuy nhiên, để phát huy tối đa tiềm năng, việc đầu tư vào thiết bị cần đi kèm với chiến lược đào tạo nhân lực và phát triển hạ tầng đồng bộ. Đó là con đường bền vững để đưa công nghệ thực sự trở thành động lực đổi mới giáo dục.
2. Các thiết bị dạy học thông minh phổ biến hiện nay
Khác với các thiết bị phục vụ phòng học thông minh, thiết bị dạy học tập trung hỗ trợ trực tiếp cho hai nhóm đối tượng trung tâm là người dạy và người học. Danh sách dưới đây được sắp xếp theo mức độ phổ biến giảm dần, nhằm giúp người đọc dễ dàng theo dõi và lựa chọn phù hợp với nhu cầu sử dụng.
2.1. Máy chiếu thường
Đây là thiết bị dạy học thông minh đã xuất hiện từ lâu và vẫn đang được sử dụng rộng rãi nhờ khả năng đáp ứng dạy học cũng như giá thành hợp lý. Máy chiếu thường là thiết bị trình chiếu hình ảnh từ máy tính hoặc các thiết bị phát khác lên bề mặt lớn như màn chiếu, bảng trắng hoặc tường, giúp giáo viên dễ dàng trình bày nội dung trực quan trong lớp học.
Chức năng chính: Trình chiếu tài liệu, video, hình ảnh trong bài giảng
Hiện nay, thị trường máy chiếu rất đa dạng với nhiều dòng sản phẩm khác nhau về mẫu mã và chất lượng. Tuy nhiên, dựa trên kết quả khảo sát và đánh giá thực tế, một số dòng máy chiếu đang được các lớp học đặc biệt ưa chuộng và sử dụng phổ biến hơn. Dưới đây là tổng hợp chi tiết.
2.2. Máy tính bàn
Máy tính bàn hay bộ PC đóng vai trò như “trạm điều hành trung tâm” cho phép giáo viên quản lý bài giảng, kết nối linh hoạt với máy chiếu, tương tác mượt mà cùng hệ thống LMS và triển khai hiệu quả các nội dung dạy học đa phương tiện.
Chức năng chính:
- Chạy phần mềm quản lý học tập/phần mềm giảng dạy.
- Kết nối các thiết bị ngoại vi khác trong phòng học.
- Truy cập kho học liệu, giáo án điện tử trên hệ thống nhà trường.
- Quản lý và lưu trữ dữ liệu học sinh, lớp học, kết quả giảng dạy bộ môn.
Khi lựa chọn máy tính bàn phục vụ cho hoạt động giảng dạy, các đơn vị nhà trường và giáo viên nên ưu tiên những dòng sản phẩm có cấu hình ổn định, khả năng xử lý tốt các phần mềm giảng dạy hiện đại và dễ dàng bảo trì. Một số tiêu chí cần lưu ý khi lựa chọn bao gồm:
- Vi xử lý tối thiểu từ Core i5 (hoặc tương đương)
- RAM: 8GB trở lên
- Ổ cứng SSD, để đảm bảo tốc độ khởi động và xử lý mượt mà
- Độ bền cao: Dell, Lenovo, HP,…
- Hỗ trợ đa dạng cổng kết nối: HDMI, USB 3.0, LAN,…
Với giáo viên, việc sử dụng máy tính đồng bộ, được cài đặt sẵn các phần mềm giáo dục cần thiết sẽ giúp tiết kiệm thời gian, nâng cao hiệu quả dạy học và đảm bảo tính an toàn, bảo mật dữ liệu. Nhà trường cũng nên xây dựng danh sách thiết bị chuẩn, đồng bộ cấu hình giữa các lớp để thuận tiện trong quá trình hỗ trợ kỹ thuật và quản lý.
2.3. Màn hình LCD
Tương tự như máy chiếu, màn hình LCD cũng là thiết bị hỗ trợ trình chiếu bài giảng, nhưng với chất lượng hiển thị vượt trội hơn, hình ảnh sắc nét và rõ ràng hơn. Hiện nay, các đơn vị có nhiều lựa chọn đa dạng về màn hình LCD, trong đó một số thương hiệu phổ biến có thể kể đến như Samsung, LG, Xiaomi,…
Chức năng chính: Trình chiếu tài liệu, video, hình ảnh trong bài giảng với chất lượng hiển thị cao nhất.
2.4. Hệ thống âm thanh
Bên cạnh yếu tố hình ảnh, hệ thống âm thanh đóng vai trò quan trọng trong việc khuếch đại giọng nói giáo viên, đảm bảo tất cả học sinh đều nghe rõ tại mọi vị trí ngồi. Thông thường, hệ thống âm thanh trong một không gian phòng học sẽ bao gồm những thiết bị như micro, loa, ampli.
Chức năng chính: Tăng cường âm lượng và chất lượng giọng nói.
Khi triển khai lắp đặt, các cơ sở giáo dục cần đặc biệt chú trọng đến yếu tố diện tích và đặc thù không gian lớp học, nhằm đảm bảo âm thanh được phân bổ đồng đều và rõ ràng. Vị trí lắp đặt loa nên được bố trí tại các góc phòng, trong đó với những lớp có sĩ số từ 40 học sinh trở lên, nên trang bị loa tại cả 4 góc để tăng hiệu quả phủ âm. Đồng thời, cần ưu tiên lựa chọn micro có độ nhạy cao, khả năng lọc nhiễu tốt, và ưu tiên loại không dây để tạo sự linh hoạt khi di chuyển trong quá trình giảng dạy.
2.5. Bục giảng thông minh
Đây là một phiên bản nâng cấp của máy tính bàn, bục giảng thông minh là một thiết bị dạy học thông minh được tích hợp nhiều công nghệ tiên tiến, kết hợp giữa bục phát biểu truyền thống với các thiết bị như màn hình cảm ứng, máy tính, micro và hệ thống điều khiển. Thiết bị này cho phép giáo viên điều khiển các thiết bị trong lớp học một cách thuận tiện từ một vị trí duy nhất.
Chức năng chính:
- Quản lý và điều khiển nội dung bài giảng trực tiếp từ bục giảng.
- Điều khiển các thiết bị trong lớp học.
2.6. Máy chiếu tương tác
Nhằm đáp ứng nhu cầu giảng dạy chủ động hơn cho giáo viên, các thiết bị trình chiếu hiện nay đã được nâng cấp với tính năng cảm ứng, trong đó máy chiếu tương tác là một ví dụ điển hình. Về bản chất, thiết bị này hoạt động giống như một máy chiếu thông thường nhưng được tích hợp thêm cảm biến chuyển động, cho phép nhận diện thao tác của người dùng trực tiếp trên bề mặt trình chiếu.
Chức năng chính:
- Trình chiếu nội dung bài giảng, video, hình ảnh.
- Cho phép tương tác trực tiếp với nội dung trình chiếu.
- Hỗ trợ giảng dạy sinh động và tăng cường sự tham gia của học sinh.
2.7. Bảng trắng kỹ thuật số
Thay vì dùng một thiết bị tách biệt để trình chiếu bài giảng, bảng trắng kỹ thuật số sử dụng chính màn hình cảm ứng để thao tác với bài giảng. Cụ thể, thiết bị cho phép cho phép người dùng viết, vẽ, chèn hình ảnh, video và tương tác trực tiếp trên bề mặt bảng bằng tay hoặc bút cảm ứng.
Chức năng chính:
- Tạo và trình bày nội dung bài giảng một cách sinh động.
- Hỗ trợ tương tác đa điểm, cho phép nhiều người dùng cùng lúc.
- Lưu trữ và chia sẻ nội dung bài giảng qua các nền tảng trực tuyến.
So với máy chiếu tương tác, bảng trắng kỹ thuật số có nhiều những cái tiến quan trọng. Cụ thể trong bảng dưới đây.
| Tiêu chí | Máy chiếu tương tác | Bảng trắng kỹ thuật số |
| Công nghệ hiển thị | Hiển thị qua công nghệ chiếu DLP/LCD, sử dụng ánh sáng phản chiếu lên mặt phẳng. | Sử dụng màn hình LED hoặc LCD. |
| Khả năng cảm ứng | Cảm ứng đa điểm | Cảm ứng đa điểm với tốc độ nhanh, mượt, chia vùng màn hình. |
| Chất lượng hình ảnh | Độ nét thấp, phụ thuộc vào độ sáng và độ phân giải của máy chiếu. | Độ nét cao từ Full HD đến 4K, cho ra hình ảnh sắc nét trong mọi điều kiện ánh sáng. |
| Độ bền | Máy chiếu cần thay bóng định kỳ (tùy vào thông số tuổi thọ bóng), thường 15,000 giờ. | Ít bảo trì, chỉ cần sửa khi có lỗi xảy ra. |
| Yêu cầu trình chiếu | Cần có bảng trắng hoặc tường chiếu, đồng thời khoảng cách lắp đặt phải đạt tiêu chuẩn. | Vị trí đặt linh hoạt, chỉ cần gần nguồn điện để cắm. |
3. Tạm kết
Việc ứng dụng các thiết bị dạy học thông minh như màn hình tương tác đã và đang tạo nên một môi trường giáo dục hiện đại, linh hoạt và hiệu quả. Những công cụ này không chỉ nâng cao chất lượng giảng dạy mà còn thúc đẩy sự tương tác, sáng tạo và chủ động trong học tập của học sinh. Sự đầu tư vào các thiết bị công nghệ phù hợp sẽ giúp các cơ sở giáo dục bắt kịp xu hướng chuyển đổi số, đồng thời mang lại trải nghiệm học tập toàn diện và hấp dẫn hơn cho người học.
Là doanh nghiệp hàng đầu về giải pháp giáo dục, đội ngũ PHX Smart School cam kết luôn sẵn sàng hỗ trợ và đồng hành cùng các đơn vị trong mục tiêu hướng đến mô hình giáo dục số. Lấy người dùng làm trung tâm, chúng tôi luôn không ngừng phát triển các giải pháp tiên tiến, giúp chất lượng đào tạo và hiệu quả vận hành của đơn vị ngày một được nâng cao.
Nếu các đơn vị đang có nhu cầu về triển khai mô hình lớp học thông minh, hãy liên hệ ngay với PHX Smart School tại:
CTCP Dịch Vụ Và Giải Pháp Công Nghệ Giáo Dục PHX Smart School
- SĐT: (+84)392-601-425
- Email: khachhang@phx-smartschool.com
- Fanpage: PHX Smart School
Thạc sĩ chuyên ngành Công nghệ Giáo dục – Đại học Nam Kinh, 7 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực Chuyển đổi số giáo dục tại Việt Nam.